Max Havelaar
In deze
periode hebben we het gehad over de Romantiek. Hierbij hebben we het boek Max
Havelaar of der Nederlandsche Handel-Maatschappij van Multatuli, oftewel Eduard
Douwes Dekker, gelezen. Maar is dit boek eigenlijk wel representatief voor
de Romantiek?
De Romantiek
De
Romantische literatuur is een expressie van gevoelens. De schrijver leeft in
onvrede met de werkelijkheid en heeft een sombere, pessimistische kijk op het
leven, dit wordt ook wel Weltschmerz genoemd. De schrijver neemt zijn toevlucht
in de natuur, sprookjes, het verleden of in het griezelige of geheimzinnige.
Men had de voorkeur voor lyrische teksten, hierin staat de weergave van gevoel
en emotie centraal.[1]
In Nederland
is de periode van de Romantiek meer een mengeling van Romantiek met Realisme.
Dit komt omdat in deze periode de Belgische opstand uitbrak. De studenten
moesten zich dus bezig houden met het eren van het vaderland en konden zich
niet volkomen ontplooien in de Romantiek. Realistische romans zijn vaak
krachtige politieke en sociale protesten en er worden vaak verschillende lagen
van de bevolking belicht.
Max Havelaar
De Max
Havelaar of der Nederlandsche Handel-Maatschappij is representatief voor de
Romantiek, omdat Havelaar een romantisch personage is. Hij is een strijder
tegen het onrecht wat de Javanen wordt aangedaan, hij is emotioneel en hij is
een dromer. Ook worden in de Max Havelaar fictie en werkelijkheid verweven met
elkaar, dit is typerend voor de Romantiek. Multatuli heeft zelf in
Nederlands-Indië gewerkt, dus aan de ene kant is het een soort autobiografie.
Aan de andere kant heeft Multatuli er ook veel dingen bij bedacht om zijn
standpunt sterker te maken. Zo is Max Havelaar beschreven als een ware held,
hij doet niks fout. In het echt leefde Multatuli natuurlijk niet zo foutloos.
In het boek zitten humoristische stukken, dit is weer typerend voor de
Romantiek. Bijvoorbeeld het stuk over Droogstoppel, hij
wordt beschreven als een beetje domme en onwetende man, dit gebeurt op een
grappige manier. Wat minder typerend is voor de romantiek uit het
boek is dat Max Havelaar echt naar een oplossing zoekt om de
werkelijkheid waarover hij ontevreden is, te verbeteren. In
de Romantiek ontvluchte men de werkelijkheid meer, dan dat men de
werkelijkheid wilde veranderen. Dit laatste punt is meer typerend voor het
Realisme, want Realistische romans gaan vaak over sterke
politieke en sociale protesten. Max Havelaar protesteert tegen de
onderdrukking van de Javanen. Wat ook typerend is voor het Realisme in dit
boek is dat er verschillende lagen van de bevolking worden belicht.
Droogstoppel is rijk, sjaalman is arm, het stamhoofd in
Nederlands-Indië is rijk, Saïdjah en Adinda zijn arm. Er zitten dus kenmerken
van de Romantiek en van het Realisme in dit boek. Toch vindt ik dat het
representatief is voor de Romantiek, omdat in Nederland de Romantische periode
een mengeling was van Realisme en Romantiek.[2]
Max Havelaar
of der Nederlandsche Handel-Maatschappij is dus representatief voor de
Romantiek. Dit omdat Max Havelaar een Romantisch personage is, omdat fictie en
werkelijkheid door elkaar gebruikt worden en omdat het humoristisch is. Dat er
ook kenmerken van het Realisme in het boek zitten is logisch, want in Nederland
was de Romantische literatuur een mengeling van Romantiek en Realisme. Dus als
je een boek uit de Romantiek wil lezen, kan ik je de Max Havelaar aanraden.
[1] Gerrit
van der Meulen & Willem van der Pol, 2013. Laagland, literatuur &
lezer. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
[2] http://www.npo.nl/literatuurgeschiedenis-19e-eeuw/08-05-2014/NPS_1242600
Geen opmerkingen:
Een reactie posten